Sermaye artırımı, bir şirketin mevcut sermayesini artırmak amacıyla yeni hisse senetleri ihraç etmesi veya şirketin varlıklarından ya da geçmişte biriktirdiği kârlardan yararlanarak sermayesini yükseltmesidir. Bu işlem, şirketin büyüme planlarını finanse etmek, borçlarını azaltmak veya işletme sermayesini artırmak gibi amaçlarla yapılır.
Sermaye Artırımı Türleri
Bedelli Sermaye Artırımı:
Bedelli sermaye artırımı, şirketin mevcut hissedarlarına yeni hisse senetleri ihraç ederek sermaye toplamasıdır. Hissedarlar, yeni ihraç edilen bu hisseleri satın alarak şirkete nakit sermaye sağlarlar. Şirket, elde ettiği bu nakdi genellikle yatırımlarını finanse etmek veya borçlarını ödemek için kullanır. Bedelli sermaye artırımında, hissedarlar yeni hisseleri satın almak için ek ödeme yaparlar.
Bedelsiz Sermaye Artırımı:
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin kârlarından, yedek akçelerinden veya değer artış fonlarından elde edilen kaynaklarla sermayesini artırmasıdır. Bu durumda, şirketin mevcut hissedarlarına herhangi bir ek ödeme yapmadan yeni hisse senetleri verilir. Bu işlem, şirketin hisse senedi sayısını artırırken, hisse başına düşen değeri (fiyatı) düşürebilir. Ancak, hissedarların toplam sahipliği değişmez, çünkü yeni hisse senetleri mevcut hisselere eklenir.
İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı:
Bu tür sermaye artırımı, şirketin birikmiş kârları, yeniden değerleme fonları veya yedek akçeleri gibi iç kaynaklarının sermayeye eklenmesiyle yapılır. Bu işlem de genellikle bedelsiz sermaye artırımı şeklinde gerçekleşir.
Sermaye Artırımının Amaçları
Büyüme ve Yatırım:
Sermaye artırımı, şirketin büyüme planlarını finanse etmesine yardımcı olur. Yeni projeler, teknoloji yatırımları veya genişleme planları için gerekli olan finansman bu yolla sağlanabilir.
Borçların Azaltılması:
Bir şirket, borçlarını ödemek veya borç yükünü hafifletmek için sermaye artırımı yapabilir. Bu, şirketin mali yapısını güçlendirebilir ve finansal riskleri azaltabilir.
Piyasa Değerini Artırma:
Sermaye artırımı, şirketin piyasada daha sağlam ve büyümeye odaklı bir görüntü sergilemesini sağlar. Bu da şirketin hisse senedi fiyatını ve piyasa değerini olumlu etkileyebilir.
İşletme Sermayesini Güçlendirme:
Günlük iş operasyonlarını finanse etmek için yeterli işletme sermayesine ihtiyaç duyan şirketler, sermaye artırımı yaparak bu ihtiyacı karşılayabilirler.
Sermaye Artırımının Hissedarlar Üzerindeki Etkisi
Bedelli Sermaye Artırımı:
Hissedarlar, sermaye artırımı sırasında yeni hisseler almak için ödeme yaparlar. Hissedarlar bu yeni hisseleri satın almazlarsa, sahip oldukları hisselerin oranı azalabilir, yani şirketteki payları seyrelebilir.
Bedelsiz Sermaye Artırımı:
Hissedarlar, herhangi bir ödeme yapmadan ek hisseler alırlar. Bu durumda, hissedarların toplam sahipliği aynı kalır, ancak hisse sayısı artar. Hisse başına fiyat genellikle düşer, ancak toplam yatırım değeri değişmez.
Sermaye artırımı, şirketlerin büyüme, borç ödeme ve finansal yapılarını güçlendirme gibi stratejik hedeflerini gerçekleştirmelerine olanak tanıyan önemli bir finansal araçtır. Hissedarlar için, sermaye artırımı kararları şirketin gelecekteki potansiyelini ve mevcut yatırımın değerini doğrudan etkileyebileceği için önemlidir.